پوشش در قوانین کشورهای اروپایی

حجاب از مهمترین نمادهای اسلامی است و یک حق برای زن مسلمان محسوب می‌شود. ولی با این وجود امروزه شاهد این مساله هستیم که به راحتی این حق در چارچوب سیاست‌های اسلام ستیزانه و نژادپرستانه نادیده گرفته می‌شود. در ادامه به بررسی کوتاه قوانین مرتبط با حجاب در برخی کشورهای اروپایی می‌پردازیم.

فرانسه

زنان مسلمان فرانسه همواره با محدودیت‌های زیادی در داشتن حجاب روبرو بوده‌اند. پارلمان این کشور با تصویب قانونی در سال ۲۰۰۴ استفاده از روسری و دیگر نمادهای مذهبی آشکار در مدارس فرانسه را رسما غیرقانونی اعلام کرد. البته پیشتر نیز اغلب مدارس فرانسه به سختی به دانش‌آموزان خود اجازه می‌دادند با پوشش اسلامی در کلاس‌های درس حاضر شوند. این مساله موجی از واکنش‌ها در فرانسه را برانگیخت.

این در حالی است که در فرانسه جدایی دین و دولت جایگاه مهمی در قوانین دارد. همچنین استفاده از حجاب در اماکن عمومی این کشور نیز در سال ۲۰۱۰ ممنوع شد و جریمه‌ای معادل ۱۵۰ یورو برای زنان محجبه در نظر گرفته شد.

مسلمانان فرانسه معتقدند که حکم دادگاه فرانسه مبنی بر تحمیل جریمه علیه پوشیدن حجاب- نقاب-، یکی از سلسله حیله گری‌های سیاسی است که بدنام کردن مسلمانان را دنبال می‌کند.

همچنین اخیرا کمیسیون تخصصی مجلس فرانسه طرح ممنوعیت حجاب در ادارات و شرکت‌های خصوصی را مورد بررسی قرار داد که البته با مخالفت مواجه شد.

به طور کلی می‌توان گفت، زنان همواره در فرانسه قربانی سیاست‌های نژادپرستانه دولت بوده‌اند.

اسپانیا

اسلام پس از مسیحیت دومین دین در اسپانیا است که طبق قانون آزادى مذهبى در سال ۱۹۶۷ به رسمیت شناخته شده است. ولی طی سالیان اخیر در این کشور نیز دولت در شهرهایی نظیر بارسلون، حجاب اسلامی پوشاننده صورت را در برخی اماکن عمومی نظیر دفاتر شهرداری، بازارهای عمومی و کتابخانه‌ها ممنوع کرد.

داشتن حجاب در برخی از مدارس اسپانیا نیز ممنوع است. برخی از مدارس از ثبت نام دختران محجبه امتناع می‌کنند و برخی نیز بدین دلیل اخراج می‌شوند.

اولین ممنوعیت رسمی حجاب در سال ۲۰۱۰ صورت گرفت. در این سال شورای محلی کاتالان در شهر لییدای اسپانیا قانون ممنوعیت رعایت حجاب کامل اسلامی برای زنان مسلمان در اماکن عمومی را تصویب کرد.

شورای کاتالان در شهر لییدای اسپانیا پس از تصویب قانون ممنوعیت استفاده از روبنده برای زنان مسلمان در اماکن عمومی، مدعی شد که هدف از تصویب این قانون حمایت از حق تساوی بین زن و مرد است.

البته چندی پیش به دنبال درخواست مقامات دولتی شهر لاریدو از شهروندان مسلمان برای برداشتن حجاب اسلامی در اماکن عمومی، این موضوع به دادگاه عالی اسپانیا ارجاع داده شد و این نهاد قضایی با بیان این‌که چنین امری موجب نقض آزادی دینی افراد است، درخواست مقامات لاریدو را رد کرد.

آلمان

در خصوص حجاب زنان در آلمان باید گفت، آلمان از جمله کشورهای اروپایی است که زنان در داشتن حجاب منعی نداشتند، ولی اخیرا مجلس ایالت‎ بادن‎ ورتمبرگ‎ قانونی‎ تصویب‎ کرد کـه‎ در آن‎‎ پـوشـش‎ اسلامی‎ برای‎ معلمان آمـوزشگاه‎‌های‎ دولتی‎ این‎ ایالت‎ ممنوع شده‎‎ است.

این در حالی است که استفـاده از مظاهر دینی‎ بـرای‎ مسیحیان‎‎ و یهودیان آزاد گذاشته‎ است.

این‎‎‎ مجلس‎‎ نخستین مجلس محلی‎ آلمان است‎ کـه‎‎ قانون‎ منع‎ حجاب‎‎ را تصـویـب کـرده است. در ایالت‎ برلین‎‎ هم‎ تاکنون پیش‎ نویس‎ قانـون‎ منع‎ مظاهر دینی‎ تصویب‎ شده‎ است‎. گفتنی است دادگاه‎‎ قانون‎‎ اساسی‎ آلمان که مسـئول‎ اظهار نظر دربـاره‎ منـع‎ حجـاب‎ اسـلامی‎ در مدارس‎ ایـن‎ کشور است،‎‎ تصـمیـم‌‌گیـری‎‎ در این‎ باره‎‎ را به ایالت‌های محـلی‎ واگـذار کـرده‎ است.

بر این اساس حداقل چهار ایالت در آلمان، روسری به سر کردن برای معلمان را ممنوع کرده‌اند.

انگلستان

در بریتانیا هیچ محدودیتی در مورد پوشش اسلامی وجود ندارد، ولی از سال ۲۰۰۷ ، در پی بخشنامه‌ای که منجر به گشوده شدن چندین پرونده پر سر و صدا در دادگاه ها شد، مدارس حق دارند پوشش خاص خود را تعیین کنند.

پس از آن که حزب استقلال بریتانیا (UKIP) خواستار ممنوعیت همه انواع حجاب اسلامی پوشاننده صورت شد، ادبالز، وزیر مدارس بریتانیا، در ژانویه ۲۰۱۰ گفت، تعیین تکلیف در مورد لباس افراد در خیابان “با اخلاق بریتانیایی” سازگار نیست.

نایجل فراژ، رئیس سابق UKIP – که رهبری ۱۳ نماینده این حزب در پارلمان اروپا را بر عهده دارد – گفت: این نوع حجاب نماد “جامعه بریتانیایی است که به نحو فزاینده‌ای در حال تقسیم شدن است”، و حجاب را “ظلم” به زنان و خطری بالقوه از نظر امنیتی دانست.

UKIP اولین حزب سیاسی بریتانیاست که خواستار ممنوعیت کامل این نوع حجاب شده است. پیش از این حزب ملی بریتانیا خواستار ممنوعیت حجاب در مدارس بریتانیا شده بود.

البته برخی مدارس محدودیت‌هایی را برای دانش آموزان محجبه ایجاد می‌کنند. به عنوان مثال در سال گذشته مسئولین یک مدرسه یونانی ارتودوکس در لندن از حضور یک دختر مسلمان ۹ ساله در مدرسه به خاطر استفاده از حجاب ممانعت کرده بود.

هلند

دولت هلند در سال ۲۰۰۶ طرح‌هایی را برای ممنوعیت هر آنچه که صورت را می‌پوشانند – از برقع گرفته تا کلاه‌های ایمنی – در اماکن عمومی بررسی کرد، اما کمی بعد این طرح را رها کرد.

حقوق‌دانان معتقد بودند، چنین اقدامی احتمالا مغایر قانون اساسی است و منتقدان این طرح هم آن را مغایر حقوق شهروندی می‌دانستند.

دولت در عوض اعلام کرد که حجاب پوشاننده صورت را در مدارس و ادارات دولتی ممنوع خواهد کرد، ولی هنوز چنین قانونی وضع نشده است.

گفتنی است، حدود پنج درصد از جمعیت ۱۶ میلیونی هلند، مسلمان هستند. نتایج یک نظر سنجی نشان می دهد که حدود ۷۵ درصد مردم هلند، هیچ گونه مخالفتی با پوشش حجاب اسلامی برای بانوان در این کشور ندارند. ۳۵ درصد افراد شرکت کننده نیز با حضور مجریان محجبه در شبکه‌های تلویزیونی موافقند.

به نظر می رسد که به تدریج، پوشش اسلامی در هنجارهای اخلاقی هلند پذیرفته شده است. نتایج یک نظر سنجی در موسسه رفتار شناسی «Motivkachn» نشان می‌دهد که حجاب اسلامی بیش از پیش مورد پذیرش عامه مردم هلند قرار گرفته است.

منبع : سازا