با کودک چگونه صحبت کنیم؟

شما پدر و مادر تاکنون به این مسأله فکر کرده‌اید که چگونه با کودک خود صحبت کنید تا او به یک درک بالا برسد. در ذیل نکاتی را یادآور می‌شویم که می‌تواند کمک حال شما در ارتباط با کودکان باشد.

۱- کلماتی به کار ببرید که برای کودک قابل فهم باشد.

۲- ابتدا بررسی کنید تا مطمئن شوید که انتقاد شما متناسب با سن او است. به عبارت دیگر برای انجاتم (انجام ندادن) کاری که در حد توانایی بچه نیست، از او انتقاد نکنید.

۳- حرف‌تان را خلاصه کنید. از سخنرانی و موعظه بپرهیزید.

۴- به غرور و شخصیت او لطمه نزنید.

۵- صمیمی باشید.

۶- تهدید به کار نکنید.

۷- خود را در انجام آنچه که از کودک می‌خواهید سهیم کنید. در جریان انتقاد از وقت و انرژی خود مایه بگذارید. به کودک در روبه‌رو‌شدن با انتقاد کمک کنید و اگر واکنش او مثبت است، تشویقش کنید.

یکی از منطقی‌ترین یافته‌های روانشناختی این است که یادگیری کودکان از راه مشاهده‌ی کارهای دیگران صورت می‌گیرد؛ به‌ویژه اگر این دیگران، اشخاص مهمی چون پدر و مادر و معلمان باشند. به عقیده‌ی روان‌شناسان این «دیگران مهم» در واقع الگوهای رفتاری کودکان به شمار می‌روند.

ژوزف ژوبرت فیلسوف بزرگ گفته است: «بچه‌ها به الگو بیش‌تر نیاز دارند تا به انتقاد.» یک الگو ممکن است خودش انتقادکننده و حتی از انتقادکننده‌های مؤثر هم باشد. در مورد کودکانی و والدین آنها در زمره انتقادکنندگان منفی هستند و خودشان هم یاد گرفته بودند که همانطور رفتار کنند، متوجه می‌شویم که چگونه الگوبرداری می‌تواند جنبه‌ی منفی به خود بگیرد. به همان ترتیب هم والدین می‌توانند الگوهای مؤثری در انتقاد مثبت داشته باشند. برای یک کودک، به‌ویژه سنین قبل از دبستان، نمونه‌ی عینی و زنده‌ی یک رفتار پسندیده به مراتب آموزنده‌تر از حرف است. گفتار می‌تواند به آسانی نادرست تعبیر شود، از خاطر برود یا از همه بدتر باعث رنجش شود، در حالی‌که عمل به آن می‌تواند مورد استقبال و تقلید قرار گیرد. همه‌ی پدر و مادرها می‌دانند که بچه‌ها مشتاقانه از آنها تقلید می‌کنند. از دختر کوچکی که دوست دارد با لوازم آشپزخانه بازی کند و کفش‌های پاشنه‌بلند مادر را می‌پوشد گرفته تا پسر کوچکی که رفتارهای پدر و پدربزرگ خود را تقلید می‌کند.

الگوهای مؤثر می‌تواند شامل معلمین، دوستان، خواهر و برادر بزرگ‌تر، کسانی که بچه‌ها آنها را دوست دارند و به آنها احترام می‌گذارند، یا همسالانی که دارای خصوصیات مثبتی هستند و شما تمایل دارید بچه‌ها از آنها یاد بگیرند، باشد.