دو راهکار اصلی برای افزایش جمعیت کشور

به گزارش فرهنگ نیوز، خلیل علی محمدزاده استاد دانشگاه اظهار داشت: در تمام نکات، رهنمودها و هشدارهای جمعیتی که طی دو سال اخیر توسط رهبر معظم انقلاب ایراد شده است، کمترین خدشه ای نیست و باید در زمینه ارتقاء نرخ باروری در کشور، فرهنگ سازی جدی صورت پذیرد.

علی محمدزاده با ذکر آمارهایی از روند ازدواج ها و نرخ طلاق در ۱۰ سال اخیر اظهار داشت: اینکه نسبت به ۱۰ سال گذشته، طلاق رسمی در کشور دو برابر شده است نشانه خوبی برای یک جامعه اسلامی نیست.

استاد دانشگاه در در کارگاه تربیت مدرس دفتر استانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه‌های استان گلستان در گرگان ادامه داد: ۳۰ درصد جوانان ۲۰ تا ۳۵ ساله هنوز ازدواج نکردند.

علی محمدزاده میانگین سن ازدواج در مردان شهری را ۲۷.۷ سال و در زنان شهری ۲۶.۱ سال ذکر کرد و گفت: این شاخص در مردان و زنان روستایی به ترتیب ۲۳.۳ سال و ۲۱.۵ سال است.

وی متوسط امید به زندگی در بدو تولد، در مردان و زنان شهری را به ترتیب ۷۱.۷ سال و ۷۴.۴ سال اعلام کرد و بیان داشت: این شاخص در مردان و زنان روستایی به ترتیب ۱.۵ سال و ۴.۱ سال کمتر است.

علی محمدزاده در توضیح شاخص امید به زندگی، آن را یکی از معیارهای سنجش پیشرفت کشورها خواند و گفت: این شاخص بیان می‌کند، متوسط طول عمر در یک جامعه به چه میزان است و هر نفر ساکن در آن کشور چند سال می‌تواند توقع زندگی داشته باشد.

وی گفت: افزایش این شاخص ترکیبی به افزایش استانداردهای زندگی مانند بهداشت عمومی، نشاط اجتماعی، ارتقاء بهداشت روانی، موفقیت‌های اقتصادی، محیط زیست سالم و کنترل استرس، اضطراب و افسردگی‌ها در جامعه وابسته است.

علی محمدزاده بر اساس رتبه بندی شاخص امید به زندگی در بدو تولد، جایگاه ایران را در سال ۲۰۱۳ در بین حدود ۲۰۰ کشور جهان، ۱۴۹ اعلام کرد و گفت: در این جدول امید به زندگی کشورهای جهان از ۴۹.۰۷ تا ۸۹.۶۳ سال برآورد شده است.

وی با ذکر این مطلب که ایران از ۸ سال پیش در دوره پنجره جمعیتی قرار گرفته است و متاسفانه به تکالیف تولیتی دوره پنجره جمعیتی در قبال جوانان و میانسالان، کم توجهی‌هایی صورت می‌گیرد، اظهار داشت: اگر این مسئله جدی گرفته نشود، پس از بسته شدن این پنجره، تهدیدها و آسیب‌های ناشی از کم کاری در این دوره رخ خواهد کرد.

علی محمدزاده با اشاره به این نکته که اگر فرهنگ صحیح ازدواج و الگوی درست باروری در بین جوانان و خانواده‌ها، به دلایل مختلف تضعیف شود، علاوه بر اختلال در شاخص‌های باروری و جمعیتی با اُفت در برخی شاخص‌های فرهنگی، تربیتی و اجتماعی نیز مواجه خواهیم شد، افزود: باید به لحاظ فکری چنان نگرش و فرهنگی در جامعه، تثبیت شود که هر کاری در سن مناسب خود انجام گیرد.

وی با ذکر این دو نکته که “باید به سبک زندگی پر از تلاش و مجاهدت جوانان دفاع مقدس برگردیم” و “بسیاری از موفقیت‌های این انقلاب و کشور را از آن دوران و یا با الگو قرار دادن مدیریت جهادی داریم”، گفت: اگر در کشوری فرهنگ کار و تلاش و وجدان کاری برقرار نباشد، و کار کردن بار منفی پیدا کند و مال آدم محتاج تلقی شود و نه آدم توانا، ولی همه جوانان، مدرک تحصیلی بالاتر از لیسانس هم داشته باشند، نیازهای کشور به خوبی پاسخ داده نخواهد شد.

علی محمدزاده در بخشی از مباحث خود، با اشاره به جدول میانگین سنی کشورهای دنیا در سال ۲۰۱۳ گفت: بر اساس این رتبه بندی ایران با میانگین سنی ۲۷.۳ سال، در رتبه ۱۰۱ در میان ۱۹۴ کشور جهان قرار دارد.

این استاد دانشگاه، موناکو، ژاپن، آلمان، هنگ کنگ، ایتالیا و اتریش را پیرترین کشورهای جهان نامید.

وی نرخ کلی باروری را میانگین تعداد فرزندانی که یک زن در طول زندگی خود به دنیا می‌آورد، تعریف کرد و گفت: طبق آمار سال ۲۰۱۳، رتبه باروری ایران در بین حدود ۲۰۰ کشور جهان، ۱۴۷ بود.

علی محمدزاده اظهار داشت: در این جدول نیجر با نرخ باروری ۷.۰۳ بیشترین و سنگاپور با نرخ باروری ۰.۷۹ کمترین نرخ باروری را دارند.

وی نرخ باروری در کشورهای مالزی، آرژانتین، مکزیک، فرانسه، امریکا و انگلیس را بیشتر از ایران عنوان کرد و گفت: هم اکنون ایران از نظر میزان باروری در منطقه خطر و زیر حد جایگزینی است.

علی محمدزاده ایران را هفدهمین کشور پُرجمعیت دنیا و درصد رشد جمعیت آن را ۱.۲۹ ذکر کرد و گفت: بر اساس آمار سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، میزان شهرنشینی در ایران ۷۱.۴ درصد و بعد خانوار ۳.۵۵ است.

این استاد دانشگاه در پاسخ به سوالی درباره تک فرزندی و رفع مشکل کاهش رشد جمعیت از طریق قانون گفت: تک فرزندی، فرزند را محروم از برادر و خواهر می‌کند و بر اضطراب و نگرانی خانواده‌ها می‌افزاید.

علی محمدزاده در ادامه گفت: با صدور ابلاغیه و بخشنامه و صِرف ابلاغ سیاست‌ها، تعداد فرزندان خانواده افزایش نمی‌یابد، لکن مطلعین و متخصصان باید وضعیت فعلی، عارضه‌ها و نیازها را تبیین کنند و گزارش آینده پژوهی خود را در اختیار جامعه قرار دهند، تا با مشاوره‌های به جا و شکل گیری گفتمان صحیح، و تثبیت فرهنگ مناسب در این زمینه، خانواده‌ها در تصمیم گیری داوطلبانه و مسئولانه در مورد تعداد فرزندان خود یاری شوند.

وی گفت: در صورتی که تشکیل خانواده و توسعه، تربیت و تحکیم این نهاد مقدس همچنان ارزش تلقی شود، حرکت در این مسیر هموار خواهد شد و در این باره همه دستگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و تخصصی وظیفه دارند.

علی محمدزاده در پاسخ به سوالی مبنی بر عدم نیاز به کنترل جمعیت در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی گفت: با این گفته موافق نیستم، و با بی‌احترامی به دانشمندان و انسان‌های خدومی که برای حفظ، تامین و ارتقاء سلامتی در کشور زحماتی کشیدند، نیز مخالفم ولی معتقدم اولاً این تصمیم زمان دار و مقطعی بود و ثانیاً از سال‌هایی به بعد این برنامه، یک نوع رویکرد تبلیغی و ترویجی غیرقابل توجیه به خود گرفت و ضروری است با اقدامات سنجیده علمی، در دوره جدید این غفلت و خسارت جبران شود و نتیجه گیری اینکه، همچنان پافشاری بر تمامیت برنامه عملیاتی و مشاوره ای قبلی، ما را در مسیر اجرای سیاست‌های کلی پیش نخواهد برد.

علی محمدزاده درباره مفهوم برچیدن سیاست‌های کنترلی گفت: برچیدن این سیاست‌ها، به معنی از دسترس خارج کردن، وسایل و روش‌های پیشگیری از بارداری نیست، بلکه به این معنی است که در اجرای برنامه تنظیم خانواده افراط نشود، و به موقع و مطابق با نیاز، عمل شود، و تبلیغ کم فرزندی کنار گذاشته شود، و نیز صرفاً افراد پُرخطر و آسیب پذیر تحت پوشش رایگان خدمات باشند.

وی یکی از وجود کنترل جمعیت افراطی و برنامه تنظیم خانواده مدیریت نشده را تمرکز بر چند شاخص مهم به صورت گزینشی و تساهل در تامین برخی از استانداردهای مهم دیگر خواند و گفت: بر تنظیم خانواده با حفظ تعادل، که تناسب و سلامت فرزندان در خانواده را با فاصله گذاری حداقل ۳۰ ماه و ترجیحاً در دوران مناسب باروری پیشنهاد می‌کند و از کاهش موارد سقط جنین جلوگیری می‌شود و در نهایت سلامت مادر و کودک را با ارتقاء همه شاخص‌ها تامین می‌کند، اشکالی مترتب نیست.

علی محمدزاده گفت: متاسفانه در گذشته، در مواردی به نام تنظیم خانواده صرفاً به توزیع بی‌رویه و فله ای وسایل پیشگیری و منع بارداری‌های سالم اقدام شده است و فرهنگ یکی – دو فرزندی تثبیت شده است.

وی افزود: اگر تنظیم خانواده، سن ازدواج را بالا بُرد، تک فرزندی و دو فرزندی را رایج می‌کند و تکمیل عواطف خانواده و مهارت‌های اعضای آن را نادیده می‌گیرد، بنابراین با شرایط آینده خانواده‌ها و کشور همخوانی ندارد و حدود آن نیازمند بازنگری اساسی در ذهن‌ها، فکرها و باورها و برنامه‌های آموزشی و عملیاتی ست.

این استاد دانشگاه در خاتمه خاطرنشان کرد: در جلوگیری از کاهش رشد جمعیت و بازگشت تعادل و سلامت به جامعه، همه راه‌ها به سبک زندگی ایرانی و اسلامی ختم می‌شود.