صحبت‌های معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان درباره شناسایی نخبگان

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان با اشاره به تجربیات قبلی این نهاد در زمینه شناسایی و ثبت تعداد نخبگان و استعدادهای برتر کشور گفت:روش‌های پیشین، شیوه‌های مناسبی برای جمع‌آوری آمار در این زمینه نبوده‌اند.

دکتر آریا الستی در نشست امروز خود با خبرنگاران با اشاره به تدوین سند راهبردی نخبگان افزود: این سند در سال ۸۵ مصوب و در سال ۸۹ آیین‌نامه آن تدوین شد.

وی مهمترین اثر این سند را تغییر نگاه به نخبگان ذکر کرد و اظهار داشت: بر مبنای این سند رویکرد ما در خصوص استعدادهای برتر نیز تغییر یافت.

الستی با تاکید بر این که در این سند تعریف دقیقی برای نخبگان و استعدادهای برتر ارائه شده است، خاطرنشان کرد: بر اساس آن نخبگان باید دارای چهار شرط استعداد برتر بودن، سعی و تلاش برای کسب تحصیل، تلاش برای اثرگذاری در جامعه و هماهنگی با آرمانهای ملی را دارا باشند.

وی با تاکید بر این که در این سند علاوه بر نخبگان، تعریف دقیقی از گروه‌های نخبه و نظام نخبگی نیز ارائه شده است، یادآور شد: گروه‌های نخبه گروه‌هایی هستند که امور مربوط به نخبگان را انجام می‌دهند و نظام‌های نخبگانی، نهادهای عمومی، خصوصی و دولتی هستند که در حوزه استعدادهای برتر و نخبگان اثرگذارند.

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان مهمترین وظیفه این نهاد در حوزه نخبگان و استعدادهای برتر را هدایت آنها ذکر کرد و یادآور شد: بر این اساس تحولاتی در ماموریت بنیاد ملی نخبگان و همچنین دفاتر استانی این بنیاد صورت گرفته است.

الستی با اشاره به این که در حال حاضر ۱۳ هزار نفر به عضویت بنیاد ملی نخبگان درآمده‌اند، خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته شیوه‌هایی برای تعیین تعداد دقیق نخبگان و استعدادهای برتر اجرا شد که با مشورت‌هایی که با متخصصان امر آمار صورت گرفت اعلام کردند که این روش، روش درستی برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به نخبگان نیست.

وی افزود: در ده سال قبل تلاش‌هایی برای کسب اطلاع از وضعیت ۵۰۰ نفر اول آزمون سراسری، برترین‌های المپیادی و نفرات برتر مسابقات بین‌المللی علمی صورت گرفت اما روش مناسبی برای کسب اطلاعات از نخبگان نبوده است.

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان با تاکید بر ضرورت تکمیل بانک اطلاعات نخبگان و استعدادهای برتر کشور یادآور شد: مرکز اطلاعات بنیاد ملی نخبگان قلب این نهاد است. نظام نخبگانی کشور بدون در اختیار داشتن اطلاعات و آمار نخبگان در حال شکل‌گیری است. از این رو لازم است تا این اطلاعات در جایی پردازش شده و مورد استفاده قرار گیرند.

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان جذب دانش آموختگان برتر ایرانی خارج از کشور را از برنامه‌های این نهاد ذکر کرد و توضیح داد: بنیاد برنامه‌هایی برای این منظور در دستور کار دارد ضمن آن که توافقاتی نیز با وزارت علوم در این زمینه شده است.

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان با انتقاد از تعریف ارائه شده از خروج نخبگان تاکید کرد: آنچه که به عنوان مهاجرت نخبگان یاد می‌شود، مهاجرت نیست بلکه سفر تحصیلی دانشجویان به خارج کشور است که در این صورت خروجی صورت نگرفته است.

وی اضافه کرد: زمانی خروج نخبگان مطرح می‌شود که فرد دوره تحصیلی خود را به پایان رسانده و برای کسب و کار و آینده خود تصمیم می‌گیرد در خارج باقی بماند.

الستی با تاکید بر این که چنانچه نخبگان به کشور برنگردند، می‌توانیم بگوییم مهاجرت نخبگان داریم، توضیح داد: در حال حاضر دانشجویان برای تحصیل در مقاطع بالاتر به خارج از کشور می‌روند که این امر به معنای خروج نخبگان از کشور نیست.

الستی در عین حال خاطرنشان کرد: ایراد زمانی است که بهترین‌ نخبگان کشور که درصد آنها زیاد نیست به خارج از کشور بروند و برنگردند.

وی با تاکید بر ضرورت ایجاد زمینه‌هایی برای ماندگاری نخبگان در کشور افزود: نگهداری این افراد تنها در حیطه وظایف بنیاد ملی نخبگان نیست بلکه باید سایر دستگاه‌ها نیز در این زمینه ما را یاری کنند.

الستی حمایت از ۱۰ دانشگاه برتر کشور را از جمله اقداماتی دانست که برای ماندگاری نخبگان در کشور انجام شده و اظهار داشت: ایجاد زمینه برای برگرداندن نخبگان نیز از دیگر مسائل این حوزه است که در این زمینه لازم است علاوه بر ایجاد شرایط مناسب برای جذب دانش آموختگان ایرانی خارج از کشور، اقداماتی برای ایجاد کسب و کار مناسب برای آنها صورت گیرد.

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان مهمترین زمینه ایجاد جذابیت برای برگرداندن نخبگان ایرانی خارج از کشور را شایسته سالاری دانست و گفت: یکی از زمینه‌های اثرگذار در حوزه نخبگان همچنین تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و کسب و کار سالم است و در این شرایط است که می‌توان شاهد رشد شرکتهای دانش بنیان باشیم.

کمبود بودجه گریبانگیر اجرای طرح شهاب

الستی طرح شهاب را یکی از طرح‌های ملی دانست که کاملا منطبق بر سند راهبردی نخبگان است و افزود: برای اجرای آن نیز هماهنگی‌های خوبی میان بنیاد و آموزش و پرورش ایجاد شده است.

وی با اشاره به اجرای فاز اول و آزمایشی این طرح در ۷ استان ادامه داد: در سال تحصیلی ۹۴-۹۳ این طرح در ۳۱ استان کشور اجرایی شده است.

الستی مهمترین بخش این طرح را بخش اول آن ذکرکرد که شامل آموزش معلمان و دست‌اندکاران آموزشی استان‌ها می‌شود و اظهار داشت: یکی از مسائل مهم اجرای این طرح موضوع اعتبارات آن است. قرار بود که در دور اول این طرح اعتبارات آن از سوی بنیاد و در سالهای آتی اعتبارات از طریق وزارت آموزش و پرورش تامین شود.

وی با تاکید بر این که تا کنون اعتبارات این طرح از محل بودجه بنیاد ملی نخبگان تامین شده است، خاطرنشان کرد: بر اساس برآوردهای ما ۹ میلیارد تومان طی سه سال هزینه شده است که طرح پایلوت آن با اعتبار یک میلیارد تومان از محل اعتبارات بنیاد اجرایی شد.

الستی اضافه کرد: در سالهای دوم و سوم این طرح با اعتبارات ۲ میلیارد و ۳ میلیارد تومان از سوی بنیاد اجرایی شد و تا کنون نتوانستیم در سازمان برنامه و بودجه ردیف مستقلی برای اجرای طرح شهاب در آموزش و پرورش تعریف کنیم.

برگزاری نهمین گردهمایی «نخبگان فردا»

معاون فرهنگی بنیاد ملی نخبگان از برگزاری نهمین گردهمایی نخبگان خبر داد و گفت: این گردهمایی از ۲۱ تا ۲۳ مهر ماه در سالن اجلاس سران برگزار خواهد شد.

به گفته وی در این گردهمایی نفرات برتر آزمون سراسری، برترین‌های المپیاد دانش‌آموزی، دانشجویی و دانش آموختگان برتر دانشگاه‌ها حضور دارند.