دکتر محمدرضا نوروزی : خاموش کن چیزی نمی‌بینم.

شبهای روشن چقدر لذت بخش است. نور بیشتر امنیت بالاتر! اما این مطلب چندان هم درست نیست. احتمالاً خوتان هم این موضوع را تجربه کرده اید. شباهنگام که با خودرویی که در حال حرکت هستید اگر به روبروی‌تان نگاه کرده باشید، متوجه شده اید که گاهی اوقات نور چراغهای خیابان و یا ماشینی که از روبرو می‌اید به شدت چشمهای شما را می‌زند. چنانکه به سختی می‌توانید روبروی تان را ببینید. اصلاً یکی از دلایل اصلی تصادفهای متعددی که در شب رخ می‌دهد، همین نورهای خیره کننده و مزاحم است. سری هم به مسائل امنیتی بزنیم.

احتمالاً شبها هنگام گذر از پشت شیشه های مغازه های مختلف، متوجه شده اید که همواره چراغی در داخل مغازه روشن است. واقعاً چرا؟ چون اگر سر و کله آدم خرابکاری یا خلافکاری پیدا شود، به راحتی در نور آن چراغ دیده می‌شود. نمونه های مشابه ای هم در مناطق مسکونی و محوطه های باز اداری و غیره به چشم می‌خورد. مسلماً با نور افکن و کاربردش هم آشنایید. کار مفیدی به نظر می‌رسد. اما آیا می‌دانید که اگر شدت نور از حد معینی بیشتر باشد، ممکن است نتیجه برعکس باشد؟ یعنی ممکن است کارهای امنیتی شما به اقدامات ضدامنیتی تیدیل شود. فکر می‌کنید چرا؟ چون نور شدید از اجسام سایه های تاریک و تندی ایجاد می‌کند که مکان مناسبی برای پنهان شدن دزدهاست. حضور نگهبان‌های شبانه هم دردی را دوا نمی‌کند چون تضاد نوری شدید در محیط سبب می‌شود که قدرت دید نگهبان پایین بیاید و مدتی طول بکشد تا چشمش با نور محیط سازگار شود. از طرف دیگر هر روز می‌شنوید که باید در مصرف انرژی صرفه جویی کرد و باید لامپهای اضافی را خاموش کرد. اما اگر در شب در طول شهر به دور و برتان نگاه کنید متوجه چراغهای بدون سرپوش نصب شده در خیابانها می‌شوید. چراغهایی که ۵۰ درصد از نور خود را به آسمان می‌فرستند. یعنی ۵۰ درصد نورشان هدر می‌رود. یا چراغهایی می‌بینید که محیط را بیش از آنچه نیاز است روشن می‌کنند. یا چراغهایی که صبح‌ها روشن هستند. ایا این هدردادن انرژی نیست؟؟؟

تمام این مسائلی که مطرح شد بر می‌گردد به موضوع آلودگی نوری. الودگی نوری به نورهایی گفته می‌شد که در زمان یا مکان نامناسب و یا با شدت نامناسب وجود دارد و مشکل می‌آفریند. درست مثل آلودگی هوا و آلودگی صوتی و … به همان اندازه هم مضر است.

شاید جالب باشد که بدانید که آلودگی نوری روی محیط زیست هم تأثیر منفی می‌گذارد. زندگی حیوانات را به هم می‌زند. مهارجت پرندگان را مختل می‌کند و از همه مهمتر اینکه آسمان زیبای شب را روشن می‌سازد. مسلماً روشن شدن آسمان برای ما فایده ای ندارد و تنها سبب می‌شود که زیبایی این طبیعت منحصر به فرد محروم شویم.

راستی چرا شبها آسمان تهران اینچنین بی‌فروغ است؟ آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید؟