توصیه های امام رضا (ع) برای کسب و کار

قدس آنلاین : سیره و سخن معصومان علیهم السلام سرشار است از نکات آموزشی برای اصلاح سبک زندگی و هدایت آن به مسیر صحیح؛ از جمله این آموزش ها و هدایتگری ها کار و تجارت است.

پیامبر اکرم (ص) به روایت امام صادق (ع) می فرمایند: «هر کس خرید و فروش مى‏ کند باید از پنج چیز خود را محفوظ دارد، و گر نه اصلا نباید بخرد و بفروشد: ربا، سوگند، پوشاندن عیب کالا، ستایش از کالا در هنگام فروش و نکوهش از کالا در وقت خرید.»

همچنین، امام صادق (ع) روایت می کند که: «زینب کلاج عطر فروش نزد زنان پیامبر (ص) آمده بود؛ سپس پیامبر (ص) آمدند و او را نزد ایشان دیدند، به او فرمودند: «هنگامى که به خانه ما مى ‏آیى، اطاق هاى ما خوشبو مى‏ شود». زینب گفت:  «اطاق هاى تو به بوى خودت خوشبوتر است، اى پیامبر خدا!»، آنگاه پیامبر (ص) به او فرمودند: «هر گاه جنسى مى ‏فروشى جنس خوبى بفروش، و غش مزن، که این روش به تقوى نزدیکتر و براى ماندن مال (و برکت داشتن آن) بهتر است».

در کتاب «فقه الرضا» (که به آن حضرت (ع) منسوب است) از ایشان نقل شده که: «هر کس بفروشد یا بخرد، باید از پنج چیز خوددارى کند، و گرنه، نه بفروشد و نه بخرد: ربا خوردن، سوگند یاد کردن، عیب کالا را پوشیده داشتن، ستودن کالا به هنگام فروش و بدگویى از کالا به هنگام خرید.»

امام رضا (ع) می فرمایند: «… چون مشغول کسب باشى و وقت نماز برسد، نباید کار تجارت تو را از نماز باز دارد، که خداوند قومى را توصیف کرده و چنین به ستایش آنان پرداخته است: «رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَهٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ «۱» مردانى که تجارت و خرید و فروش آنان را از یاد خدا باز نمى‏دارد». و آنان مردمى بودند که کسب مى‏ کردند، و چون وقت نماز مى ‏رسید، کسب خود را رها مى ‏کردند و به نماز مى ‏ایستادند؛ و اجر ایشان بالاتر از اجر کسى خواهد بود که مشغول کسب و کارى نیست و در وقت نماز به نماز مى ‏ایستد.

همچنین کسى که کسب و تجارت مى ‏کند باید از دروغ اجتناب کند … و در تجارت و کسب خود، اخلاق نیکو داشته باش، و روش هاى پسندیده دین و دنیا را به کار گیر.»

امام صادق (ع) در پاسخ کسى که در باره کسب و تجارت از ایشان سؤال کرده بود، فرمودند: «بر تو باد راستگویى در سخن، و مبادا عیبى را که در کالاى تو هست پنهان دارى، و مشتری اى را که به تو واگذار کرده است مغبون مکن، که این غُبن در حکم ربا است، و براى مردم مپسند مگر آنچه براى خود مى ‏پسندى، و درست بده و درست بستان … که تاجر راستگو -در روز قیامت- همراه با کاتبان (فرشتگان) بزرگوار نیکوکار خواهد بود. از قسم خوردن بپرهیز که قسم نادرست، قسم خورنده را به جهنم مى‏برد؛ و تاجر و کاسب فاجر است مگر اینکه درست بدهد و درست بستاند …»

منابع :

کافى

مستدرک الوسائل

الحیاه