امام زمان (عج) چگونه از زمان ظهور مطلع می‌شوند

پیامبر(ص) درباره علامت‌هاى ظهور امام مهدى(عج) مى‌فرماید: او پرچمى دارد که چون وقت ظهورش فرا رسد، خود به خود باز مى‌شود و خداى تعالى آن را به سخن مى‌آورد و عرض مى‌کند: اى ولى خدا؛ دشمنان خدا را نابود کن.

از سوى پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) علامت‌ها و نشانه‌هایى براى ظهور امام زمان(عج) ذکر شده است که مردم با دیدن آن علائم و نشانه‌ها، از ظهور حضرت(عج) با خبر مى‌شوند، رسول رضوی در کتاب «امام مهدی(عج)» به بیان این علائم می‌پردازد:

این علائم از یک حیث دو گونه اند:
۱- علائم خاص

این علامت‌ها خاص و مختص وجود پر برکت حضرت صاحب الامر(عج)است و حضرت بدان وسیله مى‌داند که خداوند او را اذن و اجازه ظهور داده است.
در روایتى طولانى، ابى بن کعب از پیامبر اکرم(ص) درباره علامت‌هاى ظهور امام مهدى(عج) سؤال مى‌کند، آن حضرت مى‌فرماید: او -امام مهدى(عج)- پرچمى دارد که چون وقت ظهورش فرا رسد، خود به خود باز مى‌شود و خداى تعالى آن را به سخن مى‌آورد و عرض مى کند: «یا ولى الله فاقتل اعدالله»؛ اى ولى خدا! دشمنان خدا را بکش!» و این دو علامت است: اولى باز شدن پرچم، دومى صدایى است که از پرچم بر مى‌آید.
و نیز او شمشیرى دارد که در غلاف است و چون هنگام ظهور حضرتش فرا رسد از غلاف بیرون مى‌آید و خداوند آن را به سخن مى‌آورد و صدا مى‌زند: «اخرج یا ولىّ الله! فلایحل لک أنْ تقعَد فی أعداء الله»؛ اى ولىّ خدا! قیام کن که دیگر جاى درنگ نیست و نشستن براى تو روا نیست که از دشمنان خدا دست بردارى، پس حضرت خروج مى‌کند و قیام مى‌کند و دشمنان خدا را هر کجا که بیابد به قتل مى‌رساند… .
۲- علائم عامه

علائم عامه علامت‌هایى هستند که جنبه عمومى دارد و براى مردم ظاهر خواهد شد و هر کس از عوام و خواص، در طول زندگى خود، برخى از آن‌ها را خواهد دید، این علامت‌ها بسیار است، در اینجا به برخى از مهم‌ترین آن‌ها اشاره مى‌شود:
۱- خروج سفیانى.
۲- گرفتن خورشید در نیمه ماه مبارک رمضان.
۳- گرفتن قرص ماه در آخر ماه مبارک بر خلاف عادت.
۴- فرو رفتن زمین «بیداء» که سرزمینى میان مکه و مدینه است.
۵- فرو رفتن زمین یا جمعیتى در مشرق.
۶- توقف خورشید از آغاز ظهر تا وسط وقت عصر.
۷- طلوع خورشید از مغرب.
۸- کشته شدن نفس زکیه که سیّدى هاشمى در پشت کوفه است ـ یعنى: نجف ـ با هفتاد نفر از صالحان.
۹- خراب شدن دیوار مسجد کوفه.
۱۰- نمایان شدن پرچم‌هاى سیاه از طرف خراسان.
۱۱- خروج یمانى از طرف یمن.
۱۲- فرود آمدن ترک‌ها در جزیره(شمال عراق کنونى).
۱۳- ورود رومیان در رمله.
۱۴- پیدا شدن سرخى شدید در آسمان که در اطراف آن پراکنده شود.
۱۵- پیدایش آتش در طول مشرق که تا سه روز یا هفت روز در هوا بماند.
۱۶- عربان استقلال پیدا کنند و کشورگشایى کنند و از زیر بار و نفوذ دیگران بیرون روند.
۱۷- اهل مصر، فرمانرواى خود را بکشند.
۱۸- شام خراب شود و سه پرچم در آن جا پدیدار شود.
۱۹- رودخانه فرات طغیان کند یا شکافته شود، به حدّى که آب در کوچه هاى کوفه داخل شود.
۲۰- پلى در بغداد در کنار محله (کرخ) ساخته شود.
۲۱- ترسى عمومى و مرگى سریع و همگانى، همه اهل عراق و مردم بغداد را فرا گیرد که قرار و آرام یا راه فرار نداشته باشند.
۲۲- صدایى از آسمان بلند شود که همه مردم روى زمین آن را به زبان خود بشنوند.
علامت‌ها و نشانه‌هاى دیگرى نیز هست که در کتاب‌هاى مبسوط، مانند بحارالأنوار، (جلد پنجاه و دوم) ذکر شده است و ما در این قسمت به برخى از این احادیث که شامل چندین علامت است، اشاره مى‌کنیم.
۱- امام صادق(ع) فرمود: «پنج اتّفاق قبل از ظهور قائم(عج) اتفاق مى‌افتد: قیام یمانى، خروج سفیانى، منادى که از آسمان ندا مى‌کند، فرو رفتن زمین در بیدا، کشته شدن نَفْسِ زکیه».
۲- از امام باقر(ع) نقل شده است: «… در آخرالزمان نشانه‌هایى هست، از آن جمله است: دابّه الأرض، دجال، نزول حضرت عیسى، طلوع خورشید از مغرب».
۳- در حدیثى طولانى صعصعه بن صوحان از امیرالمؤمنین على(ع) در مورد خروج دجّال که از علائم ظهور امام مهدى(عج) است، مى‌پرسد. آن حضرت مى‌فرماید: «… علامت خروج دجال، این است که نماز را سبک شمارند و امانت را ضایع کنند و دروغ را حلال بدانند و ربا بخورند و رشوه بگیرند و ساختمان‌ها را بلند سازند و دین را به دنیا بفروشند و سفیهان را به کار گیرند و با زنان مشورت کنند و قطع رحم کنند و از هواهاى نفسانى تبعیت کنند و خون‌ریزى را سبک شمارند و حلم، ضعف شمرده شود و ظلم فخر باشد و حاکمان، فاجر و وزیران، ظالم باشند و عارفان ضعیف و قاریان، فاسق باشند و شهادت دروغ آشکار شود و فسق و فجور و بهتان و گناه و طغیان علنى شود و قرآن‌ها تزئین شود و مساجد آراسته شود و مناره مرتفع شود…. زنان با شوهران خود به خاطر حرص دنیوى در تجارت شریک شوند و…».
بنابراین، علامت‌ها و نشانه‌هاى فراوانى براى ظهور امام زمان(عج) وجود دارد که مردم با دیدن آن‌ها به ظهور امام زمان(عج) پى خواهند برد، لکن باید توجه داشت که برخى از این علائم، نشانه نزدیکى ظهور است و برخى دیگر، نشانه وقوع ظهور، به عنوان مثال علامت‌هایى که حضرت على(ع) در این حدیث بیان داشتند، نشانه‌هاى نزدیک شدن ظهور است، امّا خروج سفیانى، متّصل به ظهور امام زمان(عج) است و او با آن حضرت جنگ خواهد کرد.

امام صادق(ع) مى‌فرماید: «… زمانى که سفیانى مالک مناطق پنج‌گانه شام(دمشق، حمص، فلسطین، اردن، قنسرین) شد، در آن زمان، متوقع فرج باشید…».