ازدواج موقت و همسر دوم

مشکلات اقتصادی، بیکاری، اعتیاد، بالا رفتن سن تقاضای ازدواج و دیگر مشکلات اجتماعی، پدیده‌ای به نام دوهمسری را برای جامعه ما به ارمغان آورده است. دوهمسری اگرچه به سال‌های بسیار دور باز می‌گردد، اما در حال حاضر به دلیل عوامل متعدد از جمله تهدیدات برای سلامت جامعه به حساب می‌آید.
داریوش، مرد ۴۷ ساله که در چنگال مریم و جمیله به دام افتاده است او که پس از ۲۵ سال زندگی مشترک با مریم در طی ۱ تصمیم عجولانه و سر لجبازی به ازدواج با جمیله تن داد، اینک در آتش حسادت‌ها، چشم و هم‌چشمی ها و رقابت‌های آن دو می‌سوزد و به شدت از کرده خود پشیمان است.
مریم در حالی به این ازدواج تن داد که طمع به دارایی همسرش داشت. او که پس از ۲۵ سال صاحب فرزند نشده بود، به دنبال ایجاد جایگاهی ایمن برای تصاحب نیمی از دارایی‌های همسرش که در صورت این اتفاق به وی می‌رسید، تن به این ازدواج داد و سایه هوو را بر سر خود هموار کرد، و غافل از این که امروز در حسرت روزهای شاد گذشته می‌سوزد و جمیله نیز به عنوان همسر دوم نتوانست جای خالی همسرش را پر کند، زیرا در درگیری‌های خانوادگی سایه‌ای پرمهر به نام شوهر نمی‌بیند.
شاید بسیاری از مردم بر این باور باشند که پدیده دوهمسری تنها به کشورهای نظیر ایران یا کشورهای اسلامی باز می‌گردد که به دلیل وجود برخی از قوانین مذهبی، مردان قادر به اختیار همسران متعدد هستند، حتی در بسیاری از این کشورها نظیر سودان، کویت و… زنان اول، خود برای شوهرانشان زوجه اختیار می‌کنند و از این بابت به خود نیز می‌بالند.
اما این موضوع تنها به این نوع کشورها منحصر نمی‌شود و به عنوان ۱ معضل اجتماعی در سراسر جهان نمود پیدا می‌کند و اگر در بسیاری از کشورهای اروپایی مرد به صورت رسمی و قانونی تنها می‌تواند ۱ همسر اختیار کند، اما ارتباط مردان با زنان در خارج از چارچوب ازدواج امری عادی و روزمره تلقی می‌شود که موارد غیراخلاقی متعددی را به دنبال دارد.
اصلاح قانون ازدواج در نهمین کنگره ملی جمهوری خلق چین از جمله مواردی است که این کشور، برای مقابله با پدیده دوهمسری به تصویب و تأیید رسانده است.
به گفته بسیاری از نمایندگان این کشور، دوهمسری و ازدواج موقت لطمات اخلاقی، روحی زیادی را به جامعه، دولت و حزب کمونیست چین وارد آورده است. در نتیجه آن آمار خشونت در گروه خودروهای چینی به ۳۰% و آمار طلاق به ۶۰% رسیده است.
بنابراین حکومت چین دستور گرفت که براساس این قانون جدید ازدواج، دوهمسری و ازدواج موقت و خشونت در داخل خانواده‌ها و ارتباط مردم با زنان خارج چارچوب ازدواج را ممنوع سازد.
آمارها نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد ازدواج در دست دوم تصمیمی عجولانه بود که در ۷۰% از موارد منجر به طلاق زن اول و سرگردانی فرزندان می‌شود. زنان بسیاری هستند که به ناچار به دلیل نبود پدر و پشتیبانی نکردن خانواده و حمایت‌های اجتماعی از یک‌سو و نداشتن اطلاع کافی از قوانین حمایتی از حقوق خانواده از سوی دیگر هزینه این‌گونه هوس‌رانی ها را می‌پردازند تا جایی که بسیاری از کارشناسان ازدواج دوم را مهم‌ترین علل ریشه‌ کن شدن خانواده سالم عنوان می‌کند.
ازدواج موقت
ازدواج موقت از سوی بسیاری از صاحب‌نظران راهکار اورژانسی برای بسیاری از مردانی که مجبور به ازدواج مجدد می‌شوند، محسوب می‌شود. این مردان تمایل به ازدواج دائم مجدد ندارند و نمی‌خواهند بار مسئولیت زندگی را ۲ چندان بر دوش کشند. آنان می‌توانند از این راهکار مناسب و شرعی استفاده کنند؛ ولی این نوع ازدواج نیز مشکلاتی را در پی دارد که عوارض آن کمتر از ازدواج مجدد نیست.
دکتر عزت‌ السادات میرخانی با اشاره به اینکه ازدواج موقت از منظر آیات قرآن کریم و احادیث معصومین راهکاری شایع و عمومی نیست و نباید بعنوان ۱ حکم علنی مطرح شود، در این باره می‌گوید: «در روایات متعددی، ازدواج موقت برای کسانی جایز دانسته شده است که زمینه برای ازدواج دائم ندارند و در روایتی از قول امام معصوم علیه‌السلام به صراحت ذکر شده است که ازدواج موقت برای مردان زن دار و متأهل وضع نشده است.»
رئیس گروه آموزش فقه و حقوق دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در خصوص فرزندان حاصل از ازدواج موقت افزود: «در روایتی از امام صادق علیه‌السلام آمده است که فرزند حاصل از ازدواج موقت حرام است. آن حضرت به نقل از پیامبر اکرم صلی‌الله علیه واله و سلم فرمودند: «از راه ازدواج موقت باروری محقق نسازید.» امام صادق علیه‌السلام در توضیح این حدیث می‌افزاید: منع پیامبر صلی‌الله علیه واله و سلم به لحاظ مشکلاتی است که برای این فرزندان به وجود می‌آید، حرام بودن فرزند حاصل از ازدواج موقت نه به‌لحاظ نطفه این فرزند، بلکه به لحاظ تبعات اجتماعی است که برای وی بوجود می‌آید.
همچنین به نقل از امام صادق علیه‌السلام آمده است که بنای داشتن فرزند در ازدواج دائم است.
دکتر میرخانی می‌افزاید: «نادیده گرفتن طرح جامعی برای کنترل و محدود کردن ازدواج موقت، جامعه را در دهه‌های آینده با بحران مواجه می‌کند.»