آداب تلاوت قرآن کریم

اللهم صل علی محمد و ال محمد و عجل فرجهم

آداب قرآن تلاوت کردن

سفارشها و توصیه هاى پیامبر درباره قرآن و ویجگیهاى منحصر به فرد آن باعث شد تا قرآن در سراسر زندگى مردم راه یابد.

همچنین حفظ قرآن از روزهاى نخستین نزول وحى آغاز شد. پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) خود نخستین
حافظ قرآن به شمار مى رفت و تعداد حافظان قرآن بسیار بود. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «اَلحافِظ لِلقرآن اَلْعامل بِه مَعَ السَّفرةِ الکرامِ الْبَرَرَة».(۱)

در خصوص قرائت و تلاوت قرآن کریم نیز سفارشهاى زیادى شده، و براى تلاوت آن آدابى است از جمله:

۱ . طهارت. قرآن مى فرماید: (لا یَمَسُّهُ اِلاَّ الْمُطَهَّرونَ)(۲). امیرالمؤمنین على(علیه السلام) فرمود: «لا یَقْرَأُ العَبْدُ القُرآنَ اِذا کانَ عَلى غَیْر طَهُور حَتّى یَتَطهّر».(۳)

۲ . استعاذه. به هنگام آغاز تلاوت قرآن باید از شیطان رجیم به خدا پناه برد. قرآن مى فرماید: (فَاِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فاسْتَعِذْ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمْ).(۴)

۳ . ترتیل. قرآن را باید به صورت ترتیل تلاوت کرد، یعنى شمرده و توأم با تفکر: (وَ رَتّلِ الْقُرْآنَ تَرْتیلا).(۵)

۴ . تدبّر. علاوه بر ترتیل، خداوند به«تدبر و تفکر» در آیات قرآن دستور داده است: (اَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ)(۶). حضرت على (علیه السلام) فرمود: «أَلا لا خَیْرَ فى قِراءَة لیسَ فیها تَدَبُّرَ».(۷)

۵ . مسواک. پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم)فرمود: «نَظِّفُوا طَریقَ الْقُرآن». قالوا: یا رَسُولَ الله: وَ ما طَریقُ الْقُرآنْ؟ قالَ: «اَفْواهَکُمْ». قالوا: بِماذا؟ قالَ: «بالسّواکِ».(۸)

همچنین امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمود: «إنّ أفواهکم طرق القرآن فطیّبوها بالسواک».(۹)

۶ . قرائت از روى مصحف. رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: «الْقَراءةُ فى الْمُصْحَفِ اَفْضَلُ مِنَ الْقِراءَةِ ظاهِراً».(
۷ . صوت زیبا. رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: «حَسِّنُوا الْقُرآنَ بِاَصْواتِکُمْ; فَاِنَّ الصَّوْتَ الْحَسَنِ یَزیدُ الْقُرآنَ حُسناً».(۱)

۸ . اخلاص. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «اِنَّ مِنَ النّاسِ مَنْ یَقْرَأُ الْقُرآنَ لِیُقالَ: فُلانٌ قارِئٌ. وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرأُ الْقُرآنَ لِیَطْلُبَ بِهِ الدُّنیا ولا خَیْرَ فى ذلِکَ. وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرَأُ الْقُرآنَ لِیَنْتَفِعَ بِهِ فى صَلاتِهِ وَ لَیْلِهِ وَ نَهارِهِ».(۲)

۹ . امام حسن(علیه السلام) هیچ وقت آیه (یا ایهاالذین آمنوا) را از قرآن نمى خواند، مگر اینکه عرض مى کرد: «لبّیک اللهم لبّیک»(۳)

۱۰ . همان طور که براى درس وقت معین دارید براى تلاوت قرآن نیز وقت معین بگذارید.

۱۱ . آنها که آیات قرآن را مى شنوند نیز وظیفه اى دارند. وظیفه آنها سکوتى توأم با اندیشه و تفکر است. قرآن مى فرماید: (وَاِذا قُرِئَ الْقرآن فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون)(۴).
کتاب اخلاق نظری (۱)— سایت تبیان